Przekładnik prądowy
Do pracy układów kompensacji mocy biernej wymagany jest przekładnik prądowy.
Nie wchodzi on w zakres dostawy, ale może być dostarczony po uzgodnieniu wymagań klienta. Prąd pierwotny przekładnika zależy od poboru prądu przez odbiorcę. Konstrukcja zależy od maksymalnego obciążenia prądowego lub podłączonego obciążenia transformatora. Regulator mocy biernej jest zasilany przekładnikiem prądowym o przekładni …/1 do …/5A mocy 5VA, kl. 3. Jeżeli amperomierze są połączone szeregowo z regulatorem, należy zastosować przekładnik o odpowiednio większej mocy. Własny pobór prądu w torze prądowym regulatora wynosi ok. 1,8VA przy prądzie znamionowym przekładnika 5A.
Jeżeli na tym samym przekładniku mają pracować inne przyrządy pomiarowe, należy to uwzględnić przy wyborze jego mocy.
Straty występują również w przewodach przekładników prądowych, co należy również uwzględnić przy większych odległościach pomiędzy przekładnikiem a regulatorem mocy biernej
Straty mocy w przewodach
Cu przekładników prądowych z prądem wtórnym 5A:
| Przekrój [mm2] | Straty mocy na 1m [VA]
Żyła podwójna |
| 2,5 | 0,36 |
| 4,0 | 0,22 |
| 6,0 | 0,15 |
| 10,0 | 0,09 |
Ważne: Przekładnik prądowy musi być zainstalowany na dowolnym przewodzie zewnętrznym w taki sposób, aby przepływał przez niego cały prąd obciążenia, który ma być skompensowany, oraz prąd kondensatora (patrz zdjęcia poniżej). Zacisk P1 (K) znajduje się po stronie zasilania, zacisk P2 (L) po stronie odbiornika
Uwaga: W przypadku przerwania ścieżki prądowej występują przepięcia, które mogą zniszczyć przekładnik. Przed otwarciem obwodu przekładnika należy zewrzeć zaciski S1 (k) i S2 (l).
Rys. 27: Prawidłowo zainstalowany przekładnik prądowy, mierzy prąd odbiornika i kondensatora
Rys. 28: Błędnie! Przekładnik mierzy tylko prąd odbiornika, system włącza się, ale nie wyłącza ponownie. Regulator mocy biernej sygnalizuje C = 0
(brak możliwości pomiaru prądu kondensatora)!
Rys. 29: Błędnie! Przekładnik mierzy tylko prąd kondensatora, system nie włącza się. Regulator mocy biernej sygnalizuje I = 0
(brak prądu w obwodzie przekładnika)!
Bezpieczniki i kable
Podczas wykonywania prac instalacyjnych należy przestrzegać przepisów VDE 0100, VDE 0105, ogólnych dyrektyw VDEW oraz warunków przyłączenia właściwego zakładu energetycznego. Zgodnie z VDE 0560 część 46, kondensatory muszą być przystosowane do pracy przy prądzie długotrwałym równym 1,3-krotności prądu „który płynie przy sinusoidalnym napięciu znamionowym i częstotliwości znamionowej”. Biorąc pod uwagę tolerancję pojemności 1,1×CN, maksymalny dopuszczalny prąd może osiągnąć wartości do 1,38×IN. Przy wymiarowaniu bezpieczników i przekrojów przewodów należy wziąć pod uwagę możliwość przeciążenia i wysoki prąd rozruchowy kondensatorów.
Ważne: Kondensatory mocy firmy FRAKO oferują obciążalność prądową do 2,7 × IN.
| 400V / 50Hz | 525V / 50Hz | 690V / 50Hz | |||||||
| Moc | Prąd | Przekrój | Prąd | Przekrój | Prąd | Przekrój | |||
| [kVar] | [A] | [A] | [mm2] | [A] | [A] | [mm2] | [A] | [A] | [mm2] |
| 2,5 | 3,6 | 10 | 4 x 1,5 | 2,7 | 10 | 4 x 1,5 | 2,1 | 10 | 4 x 1,5 |
| 5 | 7,2 | 10 | 4 x 1,5 | 5,5 | 10 | 4 x 1,5 | 4,2 | 10 | 4 x 1,5 |
| 6,25 | 9,0 | 16 | 4 x 2,5 | 6,9 | 10 | 4 x 1,5 | 5,2 | 10 | 4 x 1,5 |
| 7,5 | 10,8 | 16 | 4 x 2,5 | 8,2 | 16 | 4 x 2,5 | 6,3 | 10 | 4 x 1,5 |
| 10 | 14,4 | 20 | 4 x 2,5 | 11,0 | 16 | 4 x 2,5 | 8,4 | 16 | 4 x 2,5 |
| 12,5 | 18,0 | 25 | 4 x 4 | 13,7 | 20 | 4 x 2,5 | 10,5 | 16 | 4 x 2,5 |
| 15 | 21,7 | 35 | 4 x 6 | 16,5 | 25 | 4 x 4 | 12,6 | 20 | 4 x 2,5 |
| 17,5 | 25,3 | 35 | 4 x 6 | 19,2 | 35 | 4 x 6 | 14,6 | 25 | 4 x 4 |
| 20 | 28,9 | 50 | 4 x 10 | 22,0 | 35 | 4 x 6 | 16,7 | 25 | 4 x 4 |
| 25 | 36,1 | 50 | 4 x 10 | 27,5 | 50 | 4 x 10 | 20,9 | 35 | 4 x 6 |
| 27,5 | 39,7 | 63 | 4 x 16 | 30,2 | 50 | 4 x 10 | 23,0 | 35 | 4 x 6 |
| 30 | 43,3 | 63 | 4 x 16 | 33,0 | 50 | 4 x 10 | 25,1 | 35 | 4 x 6 |
| 31,25 | 45,1 | 63 | 4 x 16 | 34,4 | 50 | 4 x 10 | 26,1 | 50 | 4 x 10 |
| 37,5 | 54,1 | 80 | 3 x 25/16 | 41,2 | 63 | 4 x 16 | 31,4 | 50 | 4 x 10 |
| 40 | 57,7 | 80 | 3 x 25/16 | 44,0 | 63 | 4 x 16 | 33,5 | 50 | 4 x 10 |
| 43,75 | 63,1 | 100 | 3 x 35/16 | 48,1 | 80 | 3 x 25/16 | 36,6 | 63 | 4 x 16 |
| 45 | 65,0 | 100 | 3 x 35/16 | 49,5 | 80 | 3 x 25/16 | 37,7 | 63 | 4 x 16 |
| 50 | 72,2 | 100 | 3 x 35/16 | 55,0 | 80 | 3 x 25/16 | 41,8 | 63 | 4 x 16 |
| 52,5 | 75,8 | 125 | 3 x 50/25 | 57,7 | 80 | 3 x 25/16 | 43,9 | 63 | 4 x 16 |
| 60 | 86,6 | 125 | 3 x 50/25 | 66,0 | 100 | 3 x 35/16 | 50,2 | 80 | 3 x 25/16 |
| 62,5 | 90,2 | 125 | 3 x 50/25 | 68,7 | 100 | 3 x 35/16 | 52,3 | 80 | 3 x 25/16 |
| 67,5 | 97,4 | 160 | 3 x 70/35 | 74,2 | 125 | 3 x 50/25 | 56,5 | 80 | 3 x 25/16 |
| 68,75 | 99,2 | 160 | 3 x 70/35 | 75,6 | 125 | 3 x 50/25 | 57,5 | 80 | 3 x 25/16 |
| 75 | 108,3 | 160 | 3 x 70/35 | 82,5 | 125 | 3 x 50/25 | 62,8 | 100 | 3 x 35/16 |
| 87,5 | 126,3 | 200 | 3 x 95/50 | 96,2 | 160 | 3 x 70/35 | 73,2 | 125 | 3 x 50/25 |
| 93,75 | 135,3 | 200 | 3 x 95/50 | 103,1 | 160 | 3 x 70/35 | 78,4 | 125 | 3 x 50/25 |
| 100 | 144,3 | 200 | 3 x 95/50 | 110,0 | 160 | 3 x 70/35 | 83,7 | 125 | 3 x 50/25 |
| 112,5 | 162,4 | 250 | 3 x 120/70 | 123,7 | 200 | 3 x 95/50 | 94,1 | 160 | 3 x 70/35 |
| 125 | 180,4 | 250 | 3 x 120/70 | 137,5 | 200 | 3 x 95/50 | 104,6 | 160 | 3 x 70/35 |
| 150 | 216,5 | 315 | 3 x 185/95 | 165,0 | 250 | 3 x 120/70 | 125,5 | 200 | 3 x 95/50 |
| 175 | 252,6 | 400 | 2x 3 x 95/50 | 192,5 | 315 | 3 x 185/95 | 146,4 | 250 | 3 x 120/70 |
| 200 | 288,7 | 400 | 2x 3 x 95/50 | 219,9 | 315 | 3 x 185/95 | 167,3 | 250 | 3 x 120/70 |
| 225 | 324,8 | 500 | 2x 3 x 120/70 | 247,4 | 400 | 2x 3 x 95/50 | 188,3 | 315 | 3 x 185/95 |
| 250 | 360,8 | 500 | 2x 3 x 120/70 | 274,9 | 400 | 2x 3 x 95/50 | 209,2 | 315 | 3 x 185/95 |
| 275 | 396,9 | 630 | 2x 3 x 185/95 | 302,4 | 500 | 2x 3 x 120/70 | 230,1 | 400 | 2x 3 x 95/50 |
| 300 | 433,0 | 630 | 2x 3 x 185/95 | 329,9 | 500 | 2x 3 x 120/70 | 251,0 | 400 | 2x 3 x 95/50 |
| 350 | 505,2 | 800 | 2x 3 x 240/120 | 384,9 | 630 | 2x 3 x 185/95 | 292,9 | 500 | 2x 3 x 120/70 |
| 375 | 541,3 | 800 | 2x 3 x 240/120 | 412,4 | 630 | 2x 3 x 185/95 | 313,8 | 500 | 2x 3 x 120/70 |
| 400 | 577,4 | 800 | 2x 3 x 240/120 | 439,9 | 630 | 2x 3 x 185/95 | 334,7 | 500 | 2x 3 x 120/70 |
| 500 | 721,7 | 1000 | 3x 3 x 185/95 | 549,9 | 800 | 2x 3 x 240/120 | 418,4 | 630 | 2x 3 x 185/95 |
Tabela 5: Bezpieczniki i przekroje przewodów wg VDE0298 Część 4, typ instalacji C
| Przekrój przewodu [mm2] | NYM
∅ [mm] |
NYY
∅ [mm] |
NYCY/NYCWY
∅ [mm] |
H05VV-F
∅ [mm] |
H07RN-F
∅ [mm] |
| 2 x 1,5 | 9,0 | 11,0 | 12,0 | 10,5 | 11,5 |
| 2 x 2,5 | 10,5 | 13,0 | 14,0 | 12,5 | 13,5 |
| 3 x 1,5 | 10,0 | 11,0 | 13,0 | 11,0 | 12,5 |
| 3 x 2,5 | 11,0 | 13,0 | 14,0 | 13,0 | 14,5 |
| 3 x 4,0 | 12,5 | 15,0 | 16,0 | – | 16,0 |
| 3 x 6,0 | 14,0 | 16,0 | 17,0 | – | 20,0 |
| 3 x 10,0 | 17,0 | 19,0 | 18,0 | – | 25,5 |
| 3 x 16,0 | 20,0 | 21,0 | 21,0 | – | 29,0 |
| 4 x 1,5 | 10,5 | 13,0 | 14,0 | 12,5 | 13,5 |
| 4 x 2,5 | 12,0 | 14,0 | 15,0 | 14,0 | 15,5 |
| 4 x 4,0 | 14,0 | 16,0 | 17,0 | – | 18,0 |
| 4 x 6,0 | 15,0 | 17,0 | 18,0 | – | 22,0 |
| 4 x 10,0 | 18,0 | 20,0 | 20,0 | – | 28,0 |
| 4 x 16,0 | 23,0 | 23,0 | 23,0 | – | 32,0 |
| 4 x 25,0 | 27,5 | 27,0 | 28,0 | – | 37,0 |
| 4 x 35,0 | 31,0 | 30,0 | 29,0 | – | 42,0 |
| 4 x 50,0 | – | 35,0 | 34,0 | – | 48,0 |
| 4 x 70,0 | – | 40,0 | 37,0 | – | 54,0 |
| 4 x 95,0 | – | 45,0 | 42,0 | – | 60,0 |
| 4 x 120,0 | – | 50,0 | 47,0 | – | – |
| 4 x 150,0 | – | 53,0 | 52,0 | – | – |
| 4 x 185,0 | – | 60,0 | 60,0 | – | – |
| 4 x 240,0 | – | 71,0 | 70,0 | – | – |
| 5 x 1,5 | 11,0 | 13,5 | 15,0 | 13,5 | 15,0 |
| 5 x 2,5 | 13,0 | 15,0 | 17,0 | 15,5 | 17,0 |
| 5 x 4,0 | 15,0 | 16,5 | 18,0 | – | 19,0 |
| 5 x 6,0 | 18,0 | 19,0 | 20,0 | – | 24,0 |
| 5 x 10,0 | 20,0 | 21,0 | – | – | 30,0 |
| 5 x 16,0 | 24,0 | 23,0 | – | 35,0 | – |
| 7 x 1,5 | – | 13,5 | – | – | – |
| 10 x 1,5 | – | 17,0 | – | – | – |
| 12 x 1,5 | – | 17,5 | – | – | – |
| 14 x 1,5 | – | 18,0 | – | – | – |
| 16 x 1,5 | – | 19,0 | – | – | – |
| 24 x 1,5 | – | 23,0 | – | – | – |
Tabela 6: Średnica zewnętrzna kabli i przewodów
NYM – Przewód płaszczowy
NYY – Kabel z płaszczem z tworzywa sztucznego
NYCY – Kabel z koncentrycznym przewodnikiem i płaszczem z tworzywa sztucznego
NYCWY – Kabel z koncentrycznym, falistym przewodnikiem i płaszczem z tworzywa sztucznego
H05VV-F – Przewód w izolacji gumowej (NLH, NMH)
H07RN-F – Przewód w ciężkiej izolacji gumowej (NSH)
| Gwint metryczny | Pg | Zewnętrzna średnica kabla [mm] | Otwór przelotowy |
| M 16 x 1,5 | 11 | 6,5 – 10,5 | 19 |
| – | 13,5 | 8,0 – 12,5 | 21 |
| M 20 x 1,5 | 16 | 10,0 – 15,0 | 23 |
| M 25 x 1,5 | 21 | 12,0 – 20,0 | 29 |
| M 32 x 1,5 | 29 | 19,0 – 26,5 | 38 |
| M 40 x 1,5 | 36 | 29,0 – 34,0 | 48 |
| – | 42 | 34,0 – 41,0 | 55 |
| M 50 x 1,5 | 48 | 40,0 – 45,0 | 60 |
Tabela 7: Wprowadzenie kabla za pomocą dławika kablowego
Stopień ochrony
Do oznaczenia stopnia ochrony zgodnie z normą EN 60529 używa się dwóch liter i cyfr.
IP oznacza „International Protection”. Najczęstsze skróty:
U = napięcie [V]
QC = moc kondensatora [Var]
Q = moc bierna [Var]
P = moc czynna [W]
S = moc pozorna [VA]
I = prąd [A]
C = pojemność [F]
fn = częstotliwość sieci [Hz]
fr = częstotliwość rezonansowa [Hz]
p = współczynnik tłumienia [%]
| Stopień ochrony | Ochrona przed dotykiem | Ochrona przed ciałami obcymi (stałymi) | Ochrona przed wodą |
| IP 00 | brak | brak | brak |
| IP 10 | przed przypadkowym lub niezamierzonym kontaktem | powyżej 50mm średnicy | brak |
| IP 20 | palcami i przedmiotami o długości maks. 80mm | powyżej 12,5mm średnicy | brak |
| IP 30 | z narzędziami i drutami o grubości > 2,5mm | powyżej 2,5mm średnicy | brak |
| IP 31 | z narzędziami i drutami o grubości > 2,5mm | powyżej 2,5mm średnicy | przed pionowo opadającą wodą |
| IP 40 | z drutami lub taśmami o grubości > 1mm | powyżej 1mm średnicy | brak |
| IP 41 | z drutami lub taśmami o grubości > 1mm | powyżej 1mm średnicy | przed pionowo opadającą wodą |
| IP 42 | z drutami lub taśmami o grubości > 1mm | powyżej 1mm średnicy | przed kapiącą wodą, przy przechyle urządzeń do 15° w stosunku do pionu |
| IP 43 | z drutami lub taśmami o grubości > 1mm | powyżej 1mm średnicy | Przed deszczem padającym pod kątem 60° w stosunku do pionu |
| IP 54 | pełna ochrona | Ochrona przed pyłem | przed rozbryzgami wody ze wszystkich kierunków |
| IP 65 | pełna ochrona | Pyłoszczelność | przed strumieniem wody ze wszystkich kierunków |